Maandenplant

Hornung 2015: De Iloof (Hedera helix)


Tau de wenigen in Middeleuropa tau Hus wassenden Kladderplanten (Lianen) tellt de Iloof (orrer ok Ilrank, Klimmup, Wedewinde, Wintergrön nömt) ut de Familie vun de Araliengewächse (Araliaceae), de mit de Hülp vun ehr Luftwöddeln (sog. Adventivwöddeln) an uns Böm bet in de böbelsten Bomtöpp hoch kladdert. De ümmergräune Oort is mit de Stubenaralien (Fatsia) un de Scheffleras (Schefflera) verwandt un ok in`n binnenstädtschen Urt all vun wieden tau seihn, wieldat hei an dei Huswänn` hoch kladdert un dor dei Vagels Plätze tau`n Bugen för ehre Nester giwt. Dei vun`n atlantischen Middeleuropa bet in den Kaukasus verbreit`te Oort wiest leddrige düstergräune Sünnen- un Schattenbläder up.

Uns Iloof bläuht oewerraschenderwies ierst in`n Harwst bi Temperaturen, de dörchut den Nullpunkt erreiken können. Dei Bläuten stahen in kugelige Doldendruben. Ut de gräunlich gälen (för uns unschienboren) Bläuten gahn ierst in`n Winter rundliche Beern hervör, dei sick, wenn sei in`n Januor bet März riepen, blag-schwatt farwen. Dormit is dei Iloof `ne wichtige Fauderquell för Insekten in`n Harwst un för dei Vagels ìn`n späten Winter. Dei Bläutenstänn` laten uns an dei enge Verwandtschaft tau dei Doldenbläutler (u. a. Giersch, Kümmel) denken. Verschiedene Iloof-Oorten (v. a. H. colchica) spälen as Zierplanten `ne Rull, dei in Middeleuropa in Parks, Gordens un Karkhoffs plant warden. In`n Botanischen Gorden finnd`t sick Iloof v. a. an`n middleren Diek, in dei Afdeilung vun dei Ümmergräunen un in`t Bäukenholt.

Plattdütsch: Christa Winkelmann, Vereinsmaat in'n Plattdütsch-Verein Klönsnack-Rostocker 7 e.V.