Maandenplant

Wienmaand 2016: De Breitblädrige Pumpäsel (Typha latifolia)


Längs von de äbendrächtig fleitenden Flüsse orrer `ner Bäk un in dat Rebeit von dat stahende Wader (Diek orrer Modderlock) kümmt de Breitblädrige Pumpäsel in oft eis dichten Gruppen vör. Typisch för em is, dat hei in den`n Röhrichtgürtel tausamen mit Schilf un Igelkolben wasst. Dat Verbreidungsrebeit von disse tau de Ruhrkolbengewächse (Typhaceae) gehürende Oort treckt sick mit `n poor Lücken oewer de gesamte gemäßigte Zon` von de nuurdliche as ok oewer de subtropische un de tropischen Zonen von de beiden Ierdhalwkugeln hen. Dat gras-ähnliche Utseihn lett up de Verwandtschaft tau de Säut- un Suergrasoorten schluten.

De utduernde Oort oewersteiht de kolle Johrestied middels de in`n Waderschlamm krupenden Rhizome. In`t Frühjohr kamen bet tau 2 cm dicke Stängel un 1–3 cm breide un bet binah 1 m lange grasorrige Lowbläder rut. De kolbenförmige Bläutenstand kann `ne Läng` von mihr as 30 cm hemmen. Hei besteiht ut hunnerte lütte Frugens- un Männerbläuten, de bi uns af den Wonnemaand rutkamen. De Frugensbläuten, de na un na utdrögen un `ne brune Farw annähmen, befinnen sick in`n ünneren Deil. Ut ehr geiht Noetawt herför, in de mihrere Samen sünd. In de männlichen Bläuten sünd 2 Stoffbläder, de ehr Pollenkürner dörch den Wind up de Narben von de Frugensbläuten bringen.

In väle Deile von`t Verbreidungsrebeit ward de Breitblädrige Pumpäsel ü. a. as Äten nutzt. Ut dat Rhizom lett sick nämlich Mähl maken, dat man tau`n Brotbacken gebruken kann. Dei Bläutenstänn` finn` oft eis in Trockenstrüß` Verwennung. Pumpäselstängels würden früher von de Hirtenjungens rokt un de Pumpäselfasern as Heilmiddel up de Wunnen leggt.

In`n Botanischen Gorden wasst Typha latifolia in`n böbelsten von de drei Dieke.

Plattdütsch: Christa Winkelmann, Vereinsmaat in'n Plattdütsch-Verein Klönsnack-Rostocker 7 e.V.